Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaprezentowało systemowe rozwiązania w zakresie płatności bezpośrednich na lata 2015 – 2020. Informowani są o nich właściciele gospodarstw na spotkaniach organizowanych przez Biuro Powiatowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Koninie. Tego rodzaju spotkanie odbyło się także w Urzędzie Miejskim w Sompolnie.

Prelegencji przedstawili bardzo obszerny materiał. Warto przedstawić niektóre z zasadniczych informacji (podajemy je za oficjalnym materiałem MRiRW z sierpnia 2014 roku).

W ramach nowego systemu na kwotę wsparcia w poszczególnych gospodarstwach będą składały się następujące rodzaje płatności:
1. jednolita płatność obszarowa,
2. płatność za zazielenienie,
3. płatność dla młodych rolników,
4. płatność dodatkowa,
5. płatności związane z produkcją,
6. przejściowe wsparcie krajowe.

Płatności będą przyznawane wyłącznie rolnikom, w przypadku których łączna powierzchnia kwalifikująca się do płatności wynosi przynajmniej 1 ha. Wyjątek od tej zasady będzie miał zastosowanie wobec rolników, którzy nie posiadają użytków rolnych albo posiadają użytki o powierzchni mniejszej niż 1 ha, jednakże posiadają zwierzęta kwalifikujące się do płatności związanych z produkcją (bydło, krowy, owce lub kozy). Będą oni mogli otrzymać płatności bezpośrednie, o ile łączna kwota płatności, która ma zostać im przyznana, wynosi przynajmniej 200 euro. Poza tym pomoc będzie kierowana wyłącznie do tzw. rolników aktywnych zawodowo.

W Polsce nadal będzie stosowany uproszczony system płatności bezpośrednich, tj. jednolita płatność obszarowa. Warunki przyznawania jednolitej płatności obszarowej od 2015 r. będą zbliżone do dotychczasowych. Zakłada się, że na płatność tę przeznaczone zostanie ok. 45,7% koperty krajowej (tj. ogółu środków unijnych przeznaczonych na płatności bezpośrednie w Polsce), czyli ponad 1,5 mld euro rocznie. Szacowana stawka jednolitej płatności obszarowej wynosi ok. 110 euro/ha.

Płatność z tytułu praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska, czyli zazielenienie, to obowiązkowy komponent nowego systemu płatności bezpośrednich. Na jej finansowanie przeznaczone jest 30 % krajowej koperty finansowej, tj. ok. 1 mld euro rocznie (szacowana stawka płatności za zazielenienie wyniesie ok. 74 euro/ha.).

Zazielenienie będzie realizowane przez: dywersyfikację upraw, utrzymanie trwałych użytków zielonych, utrzymanie obszarów proekologicznych. Wszyscy rolnicy uprawnieni do jednolitej płatności obszarowej zobowiązani będą do realizacji zazielenienia. W zależności od ilości posiadanych w gospodarstwie gruntów ornych oraz udziału trwałych użytków zielonych, rolnicy będą zobowiązani do przestrzegania jednej, dwóch lub trzech praktyk zazielenienia.

Celem płatności dla młodych rolników jest ułatwianie rozpoczęcia działalności rolniczej przez młodych (do 40 roku życia) rolników i dostosowań strukturalnych ich gospodarstw rolnych po jej rozpoczęciu (nie dłużej niż 5 lat, licząc od dnia założenia gospodarstwa). Płatność dla młodych rolników będzie miała postać płatności powierzchniowej, a jej stawka wyniesie 25% średniej krajowej płatności na hektar, czyli – według szacunków – ok. 62 euro/ha. Płatność będzie przyznawana do powierzchni nie większej niż 50 ha.

Płatność dodatkowa w Polsce będzie przysługiwała wszystkim rolnikom do gruntów mieszczących się w przedziale od 3,01 ha do 30, 00 ha. Wsparcie w ramach płatności dodatkowej będzie zatem ukierunkowane na grupę gospodarstw małych i średnich.

Celem płatności związanych z produkcją jest wsparcie sektorów, które mają szczególne znaczenie gospodarcze, środowiskowe lub społeczne i które znajdują się w trudnej sytuacji. Przeprowadzone diagnozy wykazały, że w warunkach Polski sytuacja taka dotyczy sektorów: bydła, krów, owiec, kóz, owoców miękkich (truskawki i maliny), chmielu, roślin wysokobiałkowych, buraków cukrowych, ziemniaków skrobiowych, pomidorów, lnu i konopi włóknistych.

Na płatności związane z produkcją, we wszystkich sektorach łącznie, zostanie przeznaczone 15% koperty krajowej (maksymalny odsetek dopuszczony przepisami unijnymi), tj. ponad 500 mln euro rocznie. Zgodnie z przepisami UE płatność ta ma stanowić jedynie zachętę do utrzymania aktualnych poziomów produkcji w sektorach.