PRZEMOC W RODZINIE. Dramaty w czterech ścianach
,,Przemoc w rodzinie jest szczególnie drastycznym problemem w naszym kraju. Sprzyja jej bierność obywateli i bezsilność służb publicznych. Dlatego wzywamy parlament, administrację rządową i samorządową, sądownictwo, prokuraturę, massmedia oraz wszystkich obywateli Rzeczpospolitej Polskiej do przeciwdziałania przemocy i postępowania zgodnie z następującymi zasadami etycznymi: Każdy człowiek ma prawo do życia w środowisku rodzinnym wolnym od przemocy, która jest naruszeniem praw i dóbr osobistych” – zapisano w Polskiej Deklaracji w Sprawie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, przyjętej w grudniu 1995 roku na II Ogólnopolskiej Konferencji na temat Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
,,Człowiek doświadczający przemocy nie może być za nią obwiniany.
Dzieci i młodzież mają prawo do wzrastania w bezpiecznym środowisku wolnym od przemocy, a obowiązkiem dorosłych jest im to zapewnić.
Każdy człowiek doświadczający przemocy ma prawo do pomocy prawnej, socjalnej, psychologicznej i medycznej, bez naruszania jego godności osobistej.
Każdy człowiek ma prawo do wiedzy potrzebnej do radzenia sobie z przemocą.
Każdy człowiek ma prawo do przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Każdy człowiek ma obowiązek udzielania pomocy ofiarom przemocy w rodzinie.”
PRZEMOC W RODZINIE TO ZAMIERZONE I WYKORZYSTUJĄCE PRZEWAGĘ SIŁ DZIAŁANIE PRZECIW CZŁONKOWI RODZINY, NARUSZAJĄCE PRAWA I DOBRA OSOBISTE, POWODUJĄCE CIERPIENIE I SZKODY.
JEST INTENCJONALNA – Jest zamierzonym działaniem człowieka i ma na celu kontrolowanie i podporządkowanie ofiary.
UTRUDNIA SAMOOBRONĘ Z UWAGI NA WYRAŹNĄ ASYMETRIĘ SIŁ – W relacji jedna ze stron ma przewagę nad drugą. Ofiara jest słabsza a sprawca silniejszy.
NARUSZA PRAWA I DOBRA OSOBISTE – Sprawca wykorzystuje przewagę siły narusza podstawowe prawa ofiary (np. prawo do nietykalności fizycznej, godności, szacunku itd.).
POWODUJE CIERPIENIE I SZKODY – Sprawca naraża zdrowie i życie ofiary na poważne szkody. Doświadczanie bólu i cierpienia sprawia, że ofiara ma mniejszą zdolność do samoobrony.
Przemoc domowa jest przestępstwem. Trzeba jednak podkreślić, że niektóre jej formy, w szczególności przemoc psychiczną, często trudno udowodnić przed sądem, a tym samym skazać sprawcę. Najpełniej to przestępstwo w polskim Kodeksie opisuje artykuł 207:
- § 1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osoba pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osoba nieporadna ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
- § 2. Jeżeli czyn określony w § 1 połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
- § 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
Znęcanie się nad rodziną należy do przestępstw ściganych z urzędu, czyli organy ścigania są zobowiązane do wszczęcia postępowania, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że doszło do przestępstwa. Do wszczęcia postępowania nie jest wymagana skarga osoby pokrzywdzonej.
Zbigniew Nabzdyk
(źródła: www.niebieskalinia.org, inne portale poświęcone przeciwdziałaniu przemocy)