Gmina Osiek Mały, jak każda z gmin, kładzie nacisk na ochronę środowiska i ekologię. Rozwój edukacji ekologicznej i kształtowanie świadomości ekologicznej mieszkańców to jedno z głównych działań realizowanych w ramach Programu Ochrony Środowiska. Dzieci i młodzież z przedszkoli i szkół prowadzonych przez samorząd wykazują duże zaangażowanie w sprawy ochrony środowiska, co wpływa bezpośrednio na proekologiczne postawy młodych ludzi. Dlatego głównym miejscem dla powyższych działań zawsze będzie szkoła.

Dyrektorzy szkół oraz nauczyciele edukują dzieci w kierunku dobrych zachowań dotyczących ochrony środowiska nie tylko we własnym otoczeniu, ale w każdym miejscu, gdzie się znajdują. W placówkach oświatowych realizowane są programy edukacyjne, wzmacniana jest więź ze środowiskiem przyrodniczym poprzez:

1. zapoznanie dzieci z ekosystemami, czyli tym, co dotyczy lasu, wody, powietrza;
2. wycieczki, w tym na przykład na oczyszczalnię ścieków, czy do Nadleśnictwa Koło, z siedzibą w Gaju, gdzie prowadzona jest edukacja ekologiczna, a szczególnie edukacja przyrodniczo-leśna;
3. czynny udział w akcji zbierania baterii;
4. udział w akcji: „Sprzątanie Świata”;
5. aktywne włączenie się do działań podjętych przez gminę – segregację odpadów;
6. aktywne uczestnictwo w akcji zbiórki makulatury;
7. uczestnictwo w organizowanych na terenie szkoły konkursach wiedzy o ekologii.

Głównym celem gospodarki odpadami jest ograniczenie do minimum uciążliwości odpadów dla środowiska przy maksymalnym ich wykorzystaniu. W związku z tym Gmina Osiek Mały prowadzi selektywną zbiórkę odpadów komunalnych od 2004 roku. W każdej miejscowości znajdują się pojemniki do selektywnej zbiórki: plastiku, szkła, makulatury. Razem jest ich blisko 90. Firmy świadczące usługi w zakresie odbioru odpadów komunalnych na terenie gminy odbierają także bezpośrednio od mieszkańców posegregowane odpady. W 2011 roku z terenu gminy zebrano następujące ilości odpadów: szkło – 26 200 kg, tworzywa sztuczne – 11 200 kg; makulatura – 10 500 kg.

Gmina przyjmuje również bezpłatnie w wyznaczonym miejscu zużyte opony, które odbiera firma specjalizująca się w utylizacji tego typu odpadów.

Samorząd wspólnie ze Związkiem Międzygminnym Kolski Region Komunalny organizuje zbiórkę elektrośmieci w wyznaczonych punktach. Odbiór odbywa się przez firmę specjalizującą się w utylizacji tego typu odpadów. Każdy mieszkaniec przynosi w wyznaczone miejsce zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, za co może otrzymać żarówkę energooszczędną.

Dzięki modernizacji dróg gminnych został ograniczamy hałas, co sprzyja komfortowi akustycznemu środowiska.

W 2009 roku Rada Gminy po rewitalizacji parku w zabytkowym zespole dworsko-parkowym w Osieku Małym, który jest miejscem odpoczynku, wprowadziła regulamin korzystania z parku, ukierunkowany także na ochronę przyrody i znajdujących się tutaj urządzeń.

Gospodarka ściekowa ma na celu przywrócenie czystości wód powierzchniowych i ochronę zasobów naturalnych. Gmina Osiek Mały posiada oczyszczalnię ścieków typu Lemna o przepustowości 200m³/d, a trzech największych miejscowościach w gminie: Osieku Małym, Dębach Szlacheckich, Osieku Wielkim jest kanalizacja sanitarna.

Cykl o ochronie środowiska w gminach powstaje pod patronatem Miejskiego Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Koninie